"KUDŁACZE 2008"

Wyprawa naukowa uczniów koła fizycznego

Strona główna-homepage

Cele wyprawy:

1. pomiar strumienia wtórnego promieniowania kosmicznego na wysokości 720 m n.p.m.;
2. nauka podstaw orientacji na niebie - gwiazdozbiory jesiennego nieba i tworzące je gwiazdy;
3. zapoznanie się z historią lubomirskiego obserwatorium astronomicznego;
4. wizyta w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

Wyjazd został zorganizowany w okresie od 21 do 23 października 2008r. we współpracy z Zakładem Fizyki Promieniowania Kosmicznego
Instytutu Problemów Jądrowych im. Andrzeja Sołtana w Łodzi (IPJ).

Wyprawa zapoczątkowała serię pomiarów strumienia promieniowania kosmicznego w różnych miejscach. W planie mamy także wykonanie pomiarów w Zgierzu (na wysokości ok. 200 m n.p.m.) w różnych miejscach i warunkach oraz w Łodzi na głębokości ok. 13 m pod ziemią w laboratorium IPJ w Łodzi.

Program wyprawy:

Dzień pierwszy

1. Wyjazd ze Zgierza 21 października o godz. 8.30.
2. Przyjazd do pensjonatu "Kudłacze" /Pcim/ ok. godz. 15.00.

***opis zdjęć po najechaniu myszką***

Oto nasz pensjonat i widoki wokół niego...

Angelika zafascynowana widokiem gór - foto prof. Paweł Tabaszewski.

3. Zakwaterowanie w pokojach i przygotowanie się do zajęć.
4. Szkolenie BHP.

Na zdjęciach poniżej wyszło na jaw, kto nie uważał na szkoleniu...:)

5. Przygotowanie stanowiska dla Teleskopu GM i próbne uruchomienie.

Cały czas towarzyszyli nam dwaj mali mieszkańcy pensjonatu - Kajtek i Mruczek...:)

6. Ustalenie dyżurów przy Teleskopie GM. Zgodnie z planem pomiarów, teleskop miał zbierać dane przez 24 godziny bez przerwy. Wymagało to pełnienia dyżurów przez całą noc. W związku z tym grupa została podzielona na zespoły, dla których został ustalony harmonogram dyżurów.
Zespoły zmieniały się co 1 godzinę.

Harmonogram dyżurów

21.10.2008r.

Godz. 18.00 - zespół nr 1 - Mateusz Arciszewski, Adam Biesiada.
Godz. 19.00 - zespół nr 9 - Angelika Zieleń, Damian Szczech.
Godz. 20.00 - zespół nr 4 - Anita Warkiewicz, Tomasz Frątczak, Łukasz Gołek.
Godz. 21.00 - zespół nr 2 - Marcin Berner, Karol Kowalczyk.
Godz. 22.00 - zespół nr 3 - Paulina Dobrosz, Kinga Kołtuniak.
Godz. 23.00 - zespół nr 6 - Daniel Jędrzejczak, Bartek Ślęzowski.

22.10.2008r.

Godz. 00.00 - zespół nr 5 - Karina Jackowska, Edyta Urbaniak.
Godz. 01.00 - zespół nr 7 - Małgorzata Lewandowska, Patrycja Paciorek, Jakub Kiełbasa.
Godz. 02.00 - zespół nr 8 - Karolina Sobierajska, Jacek Beczkowski.
Godz. 03.00 - zespół nr 1 - Mateusz Arciszewski, Adam Biesiada.
Godz. 04.00 - zespół nr 9 - Angelika Zieleń, Damian Szczech.
Godz. 05.00 - mix zespołów nr 4,9,1,6.
Godz. 06.00 - zespół nr 2 - Marcin Berner, Karol Kowalczyk.
Godz. 07.00 - zespół nr 3 - Paulina Dobrosz, Kinga Kołtuniak.
Godz. 08.00 - zespół ekspertów - Paweł Tabaszewski, Ireneusz Jakubowski.
Godz. 09.00 - zespół nr 4 - Anita Warkiewicz, Tomasz Frątczak, Łukasz Gołek.
Godz. 10.00 - 15.00 - mix zespołów nr 3 i 5 - Karina Jackowska, Paulina Dobrosz.
Godz. 15.00 - 17.00 - zespół ekspertów - Paweł Tabaszewski, Ireneusz Jakubowski.
Godz. 17.00 - zespół nr 7 - Małgorzata Lewandowska, Patrycja Paciorek, Jakub Kiełbasa.

Godz. 18.00 - ZAKOŃCZENIE POMIARÓW.

7. Kolacja godz. 17.00.

8. Rozpoczęcie pomiarów godz. 18.00.

Na zdjęciach poniżej można zobaczyć: pracujący Teleskop GM (ten z trzema rurkami w prostokątnym pudełku), płytkę elektroniki rejestrującej impulsy z teleskopu, komputer zapisujący dane na dysku twardym i instrument służący do pomiaru ciśnienia atmosferycznego, temperatury i wilgotności - bardzo cenny:).

Adamowi i Mateuszowi dzielnie towarzyszyły Paulina, Małgosia, Kinga i jeszcze ktoś...

A to już druga zmiana - Angelika z Damianem.

...tu zespół się powiększył o Edytę, Karinę i Karola.

Kinga, Bartek i Paulina. Paulina pomimo dolegliwości zdrowotnych, wytrzymała do końca na dyżurze.

Niektórzy na dyżur przychodzili z własną poduszką...na zdjęciu Edyta i Karina:)

9. Ognisko i pieczenie kiełbasek godz. 19.30.

Kalorii musiało nam starczyć na całą noc..:)

10. Zadania obserwacyjne - początek 20.30.

WSTĘP DO OBSERWCJI ASTRONOMICZNYCH

ZADANIA DO WYKONANIA

1. Korzystając z otrzymanych materiałów zapoznaj się z następującymi zagadnieniami:

a). definicja sekundy;
b). czas uniwersalny (UT);
c). juliańska rachuba czasu;
d). układ horyzontalny;
e). układ równikowy;
f). pomiar kątów na niebie z pomocą dłoni;
g). lornetka;
h). zdolność rozdzielcza;
i). wielkość gwiazdowa (jasność gwiazdowa) - w dwóch miejscach jest opis;
j). porównaj widok z oka, lornetki i teleskopów na zdjęciach "TELESKOPOWA PODRÓŻ DO SEKRETÓW GALAKTYK";
k). gwiazdozbiory okołobiegunowe - znać na pamięć.

2. Zapisz na karcie zadań nazwy podstawowych gwiazdozbiorów jesiennego nieba, którymi będziemy się zajmować (9 gwiazdozbiorów) - nazwy można uzyskać od innych zespołów.

3. Zapisz na karcie zadań nazwę wylosowanego gwiazdozbioru oraz nazwy podstawowych gwiazd go tworzących. Znajdź na niebie ten gwiazdozbiór, dokonaj obserwacji jego gwiazd przy pomocy oczu i porównaj z widokiem przy pomocy lornetki. Znajdź gwiazdy podwójne (patrz opis). Znajdź zawarte w gwiazdozbiorze gromady gwiazd i galaktyki (przynajmniej 2 jeśli to możliwe). Narysuj je i podaj ich nazwy.

4. Wymieniając się kartami gwiazdozbiorów z innymi zespołami wykonaj czynności zawarte w p. 3. ponownie.

Zapoznajemy się z otrzymanymi materiałami.

Patrycja i Małgosia za chwilę zapoznają się z zawartością teczek...

Angelika z Marcinem w trakcie studiowania materiałów...

Edyta, Karina i Paulina tuż przed rozpoczęciem obserwacji astronomicznych.

Prof. Tabaszewski od razu przeszedł do części praktycznej zajęć:)

Obserwacje jesiennego nieba trwały prawie... do rana:)

Teleskop Karola był naszym najlepszym instrumentem astronomicznym.

Obserwcje przy pomocy lornetek - tego sprzętu mieliśmy najwięcej.

Dzień drugi

1. Śniadanie godz. 8.30
2. Wyjście do obserwatorium astronomicznego - droga lekko pod górkę ok. 2 godzin piechotą na szczyt góry Lubomir - godz. 10.00.

Choć nie było lekko, nikt nie narzekał...

Jesteśmy na miejscu.

Oto odbudowane rok temu (spalone przez hitlerowców 15 września 1944r.) obserwatorium astronomiczne. Obserwatorium znajduje się nieopodal miejscowości Węglówka (Małopolskie). Teren na szczycie leżącym nieopodal tej wsi, pod placówkę naukową, przekazał książę Kazimierz Lubomirski. Na jego cześć później szczyt nazwano Lubomir. Obserwatorium otwarto w 1922 roku. Trzy lata póżniej - 3 kwietnia 1925 roku Lucjan Orkisz odkrył pierwszą kometę, drugą, 17 lipca 1936 r. Władysław Lis. Dziś obserwatorium nosi imię Tadeusza Banachiewicza (1882-1954), polskiego matematyka, astronoma i geodety, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego i wieloletniego dyrektora Obserwatorium Astronomicznego UJ oraz wiceprezesa Międzynarodowej Unii Astronomicznej. Stworzył on m.in. program systematycznej obserwacji gwiazd zmiennych zaćmieniowych, był także pionierem polskiej radioastronomii.

Obserwatorium Astronomiczne im. Tadeusza Banachiewicza - oddane do użytku 6.10.2007r.

Mieliśmy przyjemność poznać dyrektora obserwatorium - jednego z inicjatorów jego odbudowy - Pana Ryszarda Leśniaka, którego gorąco pozdrawiamy.

Dyrektor Leśniak opowiedział nam o historii obserwatorium.

Zdjęcia obserwatorium z okresu międzywojennego.

Współczesny teleskop prezentowany przez pracownika placówki.

Luneta, w którą wyposażone było obserwatorium w 1922r. - przypadkowo odnaleziona...

W drodze powrotnej natknęliśmy się na pomnik partyzantów, którzy działali na tym terenie w czasie II wojny światowej.

3. Powrót i obiad ok. godz. 15.00.
4. Czas wolny od godz. 16.00 do 17.00.
5. Przygotowanie prezentacji multimedialnych od godz. 17.00 do 18.00.
6. Zakończenie pomiarów godz. 18.00.

Koniec pomiarów, wyłączamy teleskop.

7. Kolacja godz. 18.05.
8. Konferencja naukowa z udziałem gościa specjalnego - astronoma amatora, Pana Michała Żołnowskiego - godz. 19.00.

Tematy koferencji:

a). "Promieniowanie kosmiczne" - Kinga Kołtuniak, Paulina Dobosz;
b). "Budowa i działanie Teleskopu GM" - Adam Biesiada, Mateusz Arciszewski;
c). "CERN" - Edyta Urbaniak, Karina Jackowska;
d). "Astronomia amatorska" - Michał Żołnowski.

Konferencja.

Paulina i Kinga opowiadają o promieniowaniu kosmicznym...

Adam z Mateuszem wyjaśnili nam jak działa Teleskop GM...

Edyta i Karina mówią o największym laboratorium cząstek elementarnych...

Michał Żołnowski zafascynował nas astronomią...przy okazji serdecznie Go pozdrawiamy:).

9. Pieczenie kiełbasek godz. 20.00.
10. Zadania obserwacyjne z udziałem naszego gościa- początek 20.45. - niestety chmury uniemożliwiły nam przeprowadzenie zajęć:(.

Dzień trzeci

1. Śniadanie godz. 8.15.
2. Wyjazd do obserwatorium astronomicznego w Krakowie godz. 9.00.

Zwiedzamy Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

3. Powrót do Zgierza godz. ok. 17.30.

*********K O N I E C*********

Nad realizacją wszystkich zamierzeń czuwali: Ireneusz Jakubowski i Paweł Tabaszewski.